Diskalkuliye sahip kişilerin dünya nüfusunun yüzde beşi olduğu tahmin edilmektedir. Disleksi kadar iyi tanınmasa da en az onun kadar önemli olduğunu kabul etmek gerekiyor. Peki diskalkuli nedir? Kimlerde görülür? Belirtileri nelerdir? Gelin biraz bu konulardan bahsedelim.

Matematik öğrenme zorluğu olarak ta adlandırılan diskalkuliyi bir öğrenme bozukluğu olarak tanımlayabiliriz. Dünya literatüründe diskalkuli hakkında yeterince araştırma olduğunu söylemek maalesef mümkün değil. Şimdilik elimizdeki sınırlı bilgiler ölçüsünde tanımlama yapabilmekteyiz. Bilim insanlarına göre, diskalkulinin bir beyin rahatsızlığı, aileden aktarılan genetik bir hastalık veya yaşam boyu edinilen bir durum olduğunu söylemek için henüz erken. Dikkat eksikliği veya hipereaktivite bozukluğunun yol açtığı bir öğrenme özrü olabilir. Erkeklerde ya da kadınlarda daha sık görüldüğüne dair herhangi bir veri yok. Okul öncesi yaşlardan itibaren ileriki yaşlara kadar görülebiliyor. Diskalkuli belirtileri, kişiden kişiye göre değişebildiği gibi yaşa göre de farklılık gösterebiliyor. Peki matematik dersi ile sorun yaşayan herkes diskalkulidir diyebilir miyiz? Diskalkuli’nin belirtileri nelerdir?

Diskalkuli Belirtileri

 

Paniklemenize gerek yok. Matematik dersinden her düşük not alan için bu kişi diskalkulidir diyemeyiz. Ayrıca aşağıda sıralayacağımız belirtileri her taşıyan kişi için de yine diskalkuli hastasıdır teşhisi konulamaz. Doğru bir teşhis için matematik öğrenme uzmanlarının yapacağı incelemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Burada sadece farkındalık oluşturmak adına, Dünyamız için henüz yeni sayılabilecek diskalkuli’nin, sınırlı araştırmalar çerçevesinde tahmini belirtilerine yer verilmiştir:

 

Toplama, çıkarma, çarpma ve bölme kavramlarını anlamada zorluk yaşama,

Kesir kavramını anlayamama,

Hız olgusunu değerlendirmede sorunlar yaşama,

Mesafeyi doğru tahmin edememe,

Tahmini süreyi doğru hesaplayamama (örneğin bir görevi tamamlamanın ne kadar zaman alacağını tahmin edememe),

Sayıları öğrenmede gecikme,

Sayıları aklında tutmada problem yaşama (yarışmalarda/oyunlarda elde edilen puanları akılda tutamama),

Telefon numaralarını, telefon kodlarını, posta kodlarını akılda tutamama,

Sayılar ile ilgili temel kavramlarda sorun yaşama (Örneğin 9’un mu yoksa 6’ nın mı daha büyük olduğuna karar vermede gecikme)

Bir sayıyı, ona karşılık gelen kelime gibi düşünme (örneğin 3 için üç kelimesini, 7 için yedi kelimesini düşünme),

Örüntüleri tanımada ve bir şeyleri sıraya koymada zorluk çekme,

Matematiksel kural ve formülleri hatırlayamama,

Zaman çizelgelerini çözümleyememe,

Sayısal olmayan matematik hesaplamalarını kavrayamama,

Para ile ilgili işlemlerde zorluk yaşama (para saymada zorluk çekme, satın aldığı şeylerin ne kadara mal olacağını hesaplayamama).

Sizin de fark ettiğiniz gibi Diskalkuli belirtilerinin birçoğu, hemen her insanda bulunabilecek belirtilerdir. Tabi kişiden kişiye bulunma oranı ve sıklığı değişebilir. Peki kendinizde veya çocuğunuzda diskalkuli olmasından şüpheleniyorsanız ne yapmalısınız?

Ben Diskalkuli miyim?

Öncelikle matematik öğretmenleri ile konuşabilirsiniz. Onlar çocukların matematik öğrenme süreçlerinin en yakın gözlemcileridir. Daha ayrıntılı bilgi edinmek ve diskalkuli ile mücadele etmek istiyorsanız, bu biraz daha yorucu olacaktır. Matematik eğitimi uzmanı kişiler (örneğin matematik eğitimi üzerine doktora yapmış akademisyenler veya uzun yıllar aktif olarak öğretmenlik yapmış matematikçiler) bu konuda size yardımcı olabilir, danışmanlık yapabilirler. Doğru rehberlik ile yukarıda sayılan belirtilerin bir matematik fobisine dönüşmesi engellenebilir. Bütün bunların ötesinde bilinmesi gereken şey, Diskalkuli veya değil, matematik öğrenme zorlukları, doğru öğrenme yöntemleri ile üstesinden gelinebilir problemlerdir.

Herkese Matematikli Günler..

Kaynaklar

The Understood Team, What Is Dyscalculia? https://www.understood.org/en/learning-thinking-differences/child-learning-disabilities/dyscalculia/what-is-dyscalculia

Rae Jacobson,  How to Spot Dyscalculia. https://childmind.org/article/how-to-spot-dyscalculia/

Dyscalculia. https://www.dyscalculia.org/dyscalculia